Zincir Nasıl Değiştirilir?
Bisiklet üzerinde bulunan pek çok aksamı göz önünde bulundurursak; zincir en çok yıpranan ve değişim gerektiren parçaların başında gelir ve diğer aksamlara da zarar vermeden önce değiştirilmesi gerekir.
Zincir nasıl değiştirilir sorusunun ilk adımı olan yeni bir zincir alırken dikkat etmeniz gereken ilk konu zincirin sizin vites sayınız ile (kaset) uyumlu olmasıdır. Örnek olarak, 10 vites uyumlu zincirin ancak 10 vitesli kaset ile çalışacağını aklınızdan çıkarmayın.
Zincir değişimi için basit birkaç alete ihtiyacınız olacak. Bunlar zincir anahtarı ve bakla sökme aleti. Yeni zinciri takmadan önce tabii ki eskisini sökmemiz gerekiyor. Arka değiştiricinizde sabitleme mandalı varsa önce bunu kapatın ve ardından vitesi aynakolda en küçük yaprağa ve kasette en küçük dişliye geçirin. Eğer bir Shimano zincir kullanıyorsanız zinciri anahtar içine konumlandırın ve pim arka taraftan çıkana kadar kolu çevirmeye devam edin. Bu işlemi zincirin alt kısmında yapmaya özen gösterin. Shimano zincirler üzerinde ‘HG’ ibaresi bulunan ara bakla üzerinde işlemi uygulayın. Eğer SRAM marka bir zincir kullanıyorsanız ara bakla diğerlerinden koyu renklidir ve bunu çıkartmak için pense benzeri bir bakla sökme aletiniz olmalı. Kimileri bu baklayı elle çıkarmayı başarsa da tecrübeliler için bile bu işi elle yapmak kolay değildir. Bu penseyi ara bakla içine sokarak sıkın. Baklanın kilidi içeri hareketle açılacaktır.
Zinciri çözdükten sonra kaset üzerinden nasıl geçtiğine dikkat edin. Yenisini takarken size hatırlatması için bir fotoğraf da çekebilirsiniz. Böylece kaset üzerinden arka aktarıcıya doğru şekilde monte etmiş olursunuz.
Şimdi yeni zinciri takma zamanı. Eğer Shimano zincir kullanıyorsanız zincirin sadece bir yüzünde yazılar göreceksiniz. Bu yazıların dışarı bakması gerektiğini unutmayın. Zinciri öncelikle ön değiştiriciden ve aynakolda en küçük yaprak üzerinde geçirerek başlayın. Sonra hafifçe pedalı çevirerek zincirin aynakol üzerinden 5-10 cm aşağıya kaymasını sağlayın. Ardından kasetteki en küçük dişli üzerinden ve arka aktarıcı içinden geçirin. Az önce de ifade ettiğim gibi arka aktarıcı kısmı kafanızı karıştırabilir. Bu noktada çektiğiniz fotoğrafa ihtiyacınız olabilir. O yüzden acele etmeden doğru yolu izlemeye dikkat edin. Şimdi hem aynakol hem kasette en küçük dişlide olmanız gerekiyor ve zincirin iki ucunu düz bir hat oluşturacak şekilde birbirine monte edeceğiz. Arka değiştiriciden gelen kısmı biraz gerdirerek kol ve kaset arasında biraz boşluk yaratın. Bu şekilde zincirin iki ucunu gergin ama yine de birbirine bağlanacak kadar uzun tutmuş olacaksınız.
Shimano zincirlerde ara baklalar iç ve dış parçalar olarak birbirlerine geçerler. Dış parçalar doğal olarak iç parçalardan daha geniştir. SRAM zincirlerde ise ara bakla iki tane iç parçayı birbirine bağlar. Eğer zincir birkaç bakla uzun geldiyse öncelikle aradaki baklaları eksiltmeli ve sonra uygun baklaları birbirine bağlamalısınız. Shimano zincirce bu işlemi basitçe yapmak için bir parça tel ile zincirin iki ucunu tutturun. Böylece gergin bir şekilde duran zincir üzerinde kolayca çalışabilirsiniz. Ara bakla pimini yerine oturtun ve zincir anahtarını çevirerek sabitleyin. Pim yerine tam geçtiğinde arkadan çıkan fazlasını zincir aleti ile kesin. Sonra zincirin yeni pim ile hareketinin yumuşak olup olmadığını kontrol edin.
SRAM zincirler için ara baklanın parçalarını boştaki zincirin iki ucuna tutturun. Sonra iki ucu birbirine geçirip gerin. Bu şekilde ara bakla yerine oturmuş olacak. Kontrolünü yapmak için arka freni sıkın ve pedalı aşağı doğru bastırın. Pimin yerine oturduğundan bu şekilde emin olabilirsiniz. Aynı şekilde pedalı çevirip, zincirin yumuşak ve akıcı bir şekilde çalıştığından emin olun. İlk aşamadaki arka değiştirici üzerinde sabitleme mandalını (varsa) tekrar açın.
Son olarak pedalı çevirin ve vites geçişlerinin normal olup olmadığını kontrol edin. Her vites kombinasyonunu deneyin. Zincirin aynı zamanda en büyük aynakol ve en büyük kaset dişlisinde düzgün çalışıyor olması gerektiğini de unutmayın.